Wat zijn eurobonds? 

Eurobonds zijn de laatste tijd vaak in opspraak maar wat zijn dit nu precies? Het is een vraag die we regelmatig voorbij zien komen en om die reden leggen we je in dit artikel precies uit wat Eurobonds zijn.

We gaan onder ander in op de voordelen van Eurobonds, waarom Eurobonds voor veel ophef zorgen en meer. Lees gauw verder!

Het ontstaan van Eurobonds

Op hoofdlijnen kun je Eurobonds zien als obligatie. Deze vorm van obligaties zorgen ervoor dat landen binnen de EU met een grote staatsschuld tegen een lager rentetarief geld kunnen lenen. 

Het plan stamt oorspronkelijk uit 1989, maar is tot op heden nooit realiteit geworden. In tijden van crisis, zoals de economische crisis van 2008 en de coronacrisis van 2020, kwam deze financiële constructie echter weer prominent op de agenda van de EU te staan.

Eurobonds als hefboom

Landen binnen de Europese Unie, die een grote staatsschuld hebben, kunnen op dit moment alleen maar nieuw kapitaal aantrekken tegen hoge rentepercentages.

Dit is op zich logisch, want investeerders lopen een groter risico dat ze vanwege het belabberde economische klimaat in zo’n land hun uitgeleende geld uiteindelijk niet terug zullen zien. De Eurobonds zouden ervoor moeten zorgen dat dit risico over alle landen binnen de eurozone wordt gespreid.

Deze centralisatie zorgt vervolgens voor een hefboomeffect, waarbij landen met een hoge staatsschuld van een lager rentetarief kunnen profiteren. De gezamenlijk uitgegeven obligaties geven de investeerder in dat geval tenslotte een hogere mate aan vertrouwen.

Nederland duurder uit met Eurobonds

Er wordt binnen de EU inmiddels al vele tientallen jaren over Eurobonds gesproken, maar dit heeft tot op heden nog nooit tot concrete resultaten geleid. Dat heeft voornamelijk te maken met het feit dat lang niet elk land van deze constructie profiteert.

Landen als Nederland en Duitsland, die hun financiële zaakjes goed op orde hebben, profiteren momenteel van de allerbeste kredietratings ter wereld, waardoor de rente op hun staatsleningen aangenaam laag is.

Zouden ze alleen maar via Eurobonds geld mogen lenen, dan moet er rekening worden gehouden met een hoger rentepercentage. Deze extra rentekosten komen uiteindelijk op het bord van de belastingbetaler terecht.

Landen als Spanje, Italië en Portugal zouden daarentegen juist wel baat bij Eurobonds hebben, omdat voor hen de rentepercentages voor staatsleningen dan dalen.

Coronabonds op de EU-agenda

In 2020 werd binnen de EU opnieuw geprobeerd om de Eurobonds van de grond te krijgen. Met het oog op de coronacrisis werden ze omgedoopt tot Coronabonds, maar uiteindelijk bleek de constructie nog steeds hetzelfde: Europese centralisatie van obligatieleningen.

Omdat Spanje en Italië vonden dat ze het hardst voor de coronapandemie getroffen waren, introduceerden ze opnieuw het plan van de Eurobonds met de hoop dat ze dan sneller uit hun lokale crisissituatie konden komen.

Vooral veel kritiek voor Nederland

Het waren uiteindelijk de Noord-Europese landen die hier (opnieuw) een stokje voor staken, omdat ze de indruk kregen dat Spanje en Italië de coronacrisis wilden misbruiken om hun doel te kunnen bereiken.

Nederland en Duitsland kregen wat dat betreft bijval van Oostenrijk en Finland. Samen vormden ze een pact dat zich faliekant tegen de introductie van Coronabonds of Eurobonds opstelde.

Met name Nederland kwam daarbij onder vuur te liggen, nadat minister van financiën Wopke Hoekstra zijn ongezouten mening had gegeven over de discutabele financiële handel en wandel van deze Zuid-Europese landen.

ECB wil wèl meewerken

De Europese Centrale Bank (ECB) speelt een belangrijke rol in de hele discussie rondom Eurobonds. In een reactie op de discussie rondom de mogelijke introductie van Eurobonds had de ECB al eens laten weten dat het bereid was om maar liefst 1 biljoen euro in dit soort obligaties te investeren.

Wat betreft de vicepresident van de ECB hoeven de landen binnen de eurozone niet bang te zijn voor de introductie van Eurobonds. Volgens hem moet er open over de noodzaak van veilige Europese obligaties gediscussieerd kunnen worden.

Hij zou graag zien dat investeerders Eurobonds als een referentiepunt voor de gehele Europese kapitaalmarkt gaan beschouwen. Het risico op een kapitaalvlucht tussen nationale staatsobligaties binnen de eurozone en de bankbalansen zou volgens hem daarmee sterk verminderd worden.

Geen trek in verantwoordelijkheid

De landen die tegen de introductie van Eurobonds zijn gebruiken daarbij vaak het argument dat ze dan mede verantwoordelijk worden voor de staatsschulden in Europese landen waar het in financieel opzicht niet zo rooskleurig is.

Dat zou in het slechtste geval uiteindelijk ook kunnen betekenen dat Noord-Europese landen op moeten draaien voor onaflosbare schulden die in Zuid-Europese landen worden gemaakt.

Daarnaast wordt door de noordelingen als argument aangevoerd, dat een dergelijke harmonisatie de prikkel bij de zuiderlingen wegneemt om eens echt orde op zaken te stellen met hun begrotingsbeleid.

Mogelijke voordelen van Eurobonds

Zo op het eerste gezicht lijken Eurobonds dus helemaal geen voordelen op te leveren voor landen als Nederland en Duitsland. Maar dat is niet helemaal waar.

Als je je bedenkt dat zo’n driekwart van de Nederlandse handel plaatsvindt met andere landen in de eurozone, dan zou het ook een voordeel kunnen zijn als landen als Spanje, Italië en Portugal in economisch slechte tijden door de noordelingen worden gered. De handel met die landen zou dan vrijwel onverminderd door kunnen gaan, zonder dat Nederlandse bedrijven zich grote zorgen hoeven te maken over de betaling voor hun geleverde goederen en diensten.

 Of dit voor Nederland een doorslaggevend argument is om de invoering Eurobonds uiteindelijk toch te gaan ondersteunen zal de tijd ons leren.

Andere bekeken ook:

>