Een index (meervoud: indices) is een groep aandelen van beursgenoteerde bedrijven die op een bepaalde manier met elkaar verbonden zijn. Deze verbinding kan bijvoorbeeld de meest verhandelde aandelen in een land, een groep aandelen in dezelfde sector of een groep aandelen met ongeveer dezelfde grootte zijn.
Een index zal altijd bestaan uit meerdere aandelen op de aandelenmarkt. Zo heb je bijvoorbeeld de AEX-index, een index met daarin de 25 grootste aandelen op de Amsterdamse Euronext of de S&P500-index, een index met daarin de 500 grootste bedrijven op de Amerikaanse New York Stock Exchange.
Betekenis Index
Een index is een verzameling van verschillende aandelen of obligaties van verschillende bedrijven. Welke bedrijven in deze index zijn opgenomen verschilt per index.
Samenstelling van een index
Een index wordt samengesteld door financiële bedrijven die actief zijn op de beurs. Deze samenstelling wordt gebaseerd een aantal criteria.
Het zwaarstwegende criterium is de marktkapitalisatie.
Een aandeel dat wordt uitgezet door een groot bedrijf en veel wordt verhandeld op de beurs, heeft veelal een grote marktkapitalisatie. Hoe hoger de beurswaarde, hoe hoger de marktkapitalisatie.
In de praktijk betekent dit dat bedrijven met een hoge marktkapitalisatie, meer aanwezig zijn in de index.
Op de Nederlandse AEX-index heeft Royal Dutch Shell bijvoorbeeld met 15% de hoogste weging in de index, omdat Shell simpelweg een bedrijf met een hogere marktkapitalisatie.
Met andere woorden: 15% van de AEX-index bestaat uit Shell, en de overige 85% uit de overige 24 Nederlandse beursgenoteerde bedrijven.
Voorbeeld Index
Er zijn ook bepaalde indices die een gelijke weging hanteren. Kort gezegd betekent dit dat de gehele index bestaat uit aandelen die even zwaar worden gewogen. De Dow Jones Industrial Average is hier een voorbeeld van.
Het bijzondere aan een index waarin aandelen een gelijk gewogen gemiddelde hebben, is dat het gewogen gemiddelde natuurlijk niet altijd in het voordeel van de index werkt. Ook slecht presterende bedrijven krijgen namelijk eenzelfde weging in de index. En dat drukt de algemene koersontwikkeling nogal naar beneden.
Tegelijkertijd is het zo dat in dit soort indexen er geen voorkeur wordt gegeven aan bedrijven die een bepaalde ontwikkeling laten zien. Een stuk eerlijker, dus.
Bekende indices
Er zijn verschillende indices die bekender zijn dan andere. Dat kan zo zijn omdat er bijvoorbeeld beroemde aandelen in de index zitten, de algehele marktkapitalisatie groter is dan anderen of doordat het wat dichter bij huis ligt.
Zo ken je ongetwijfeld wel de AEX, Dow Jones of S&P500, maar heb je wel eens gehoord van de Wiltshire1000?
De Wiltshire1000 dekt meer Amerikaanse aandelen dan de S&P500 - en is daarmee een veiligere investering. Toch is de S&P500 vele malen populairder dan de Wiltshire1000.
Koers van een index
Beleggers kunnen beleggen in een index op twee manieren.
De eerste manier is door te beleggen in indexfondsen. Dit worden ook wel ETF's genoemd. ETF´s zijn mandjes met aandelen in een bepaalde index die worden samengesteld door een fondsbeheerder, zoals BlackRock, iShares of Vanguard.
Nu is het zo dat de index stijgt en daalt op basis van de prestaties van de aandelen in de index. Gaat het goed met de Nederlandse aandelen in een bepaalde periode? Dan stijgt de AEX.
Het voordeel van dit soort indexbeleggen is dat indices zo goed als volledig worden gevolgd. Stijgt de AEX? Dan stijgt het ETF dat de AEX volgt ook.
Een tweede vorm van het beleggen in een index, is het beleggen via beleggingsfondsen. In tegenstelling tot een ETF is het zo dat beleggingsfondsen mensenwerk betreft.
Het is namelijk zo dat een fondsbeheerder een bepaalde index bekijkt, en vervolgens zelf bepaalt welke aandelen interessant zouden kunnen zijn voor het beleggingsfonds. Zo ontstaat er een beleggingsportefeuille van de fondsbeheerder die zelf bepaalt welke aandelen worden gekocht of verkocht.
In de laatste jaren van de financiële markten is gebleken dat beleggingsfondsen op de lange termijn vaak de wedstrijd verliezen van ETF's.
Dat is ook niet heel vreemd, want een fondsbeheerder kan niet voorspellen welke aandelen in een index extreem zullen stijgen of juist extreem zullen dalen.
Een ETF heeft niets te maken met dit risico, omdat de index volledig wordt gevolgd. De menselijke fouten worden er dus uit gefilterd.
Het beleggen in een index is dus het meest nauwkeurig te doen door te beleggen in een ETF. Beleggen in indices kan uiteraard ook via een beleggingsfonds, maar daarin zit een groter risico in het afwijken van de koers van de index verstopt.