Wat is total cost of ownership voor bedrijfsauto’s?
De total cost of ownership, kortweg TCO, is de volledige som van alle kosten die je maakt voor een bedrijfsauto gedurende de periode dat je deze gebruikt. Denk niet alleen aan aanschaf of maandlasten, maar ook aan afschrijving of restwaarde, rente, verzekering, onderhoud, banden, brandstof of stroom, wegenbelasting, laadinfra, parkeerkosten en vervangend vervoer bij schade of onderhoud. Tel daar je tijd bij op voor administratie, boetes en afstemming met de garage, en je krijgt een realistischer beeld dan een los maandbedrag.
Een eenvoudige vuistregel helpt. Reken per jaar: afschrijving of leasekosten plus verbruik plus onderhoud en banden plus verzekering en belastingen plus voorzieningen zoals laadpassen en thuisladen. Deel dit door het aantal zakelijke kilometers om je kosten per kilometer te krijgen. Zo vergelijk je eerlijk een gebruikte benzineauto met een nieuwe elektrische of een shortlease met een langere looptijd.
Lease, koop of financial lease: de financiële verschillen uitgelegd
Bij kopen betaal je vooraf en komt de auto op de balans. Je draagt het restwaarderisico en regelt verzekering, onderhoud en vervangend vervoer zelf. Financial lease spreidt de investering en zet het activum eveneens op de balans, met rente en aflossing. Operationele lease bundelt vrijwel alles in één tarief, inclusief risico op restwaarde en vaak onderhoud, banden en vervangend vervoer. De keuze draait om cashflow, risico en tijd. Wie liquiditeit wil sparen en voorspelbaarheid zoekt, neigt naar operationele lease. Wie flexibiliteit wil in eigendom en meer restwaarderisico kan dragen, kijkt naar koop of financial lease.
Stel, Sanne rijdt 25.000 zakelijke kilometers per jaar. Een gebruikte benzineauto kost 22.000 euro. Na drie jaar verwacht ze 12.000 euro restwaarde. Gemiddelde onderhouds- en bandenkosten zijn 1.200 euro per jaar, verzekering en belasting 1.400 euro per jaar en brandstof 2.800 euro per jaar. De TCO komt dan ruwweg op 22.000 minus 12.000 is 10.000 aan afschrijving plus 1.200 plus 1.400 plus 2.800 keer 3 jaar is 45.600 euro in drie jaar, of 0,61 euro per kilometer. Met een vergelijkbaar operationeel leasecontract inclusief alles kan het maandbedrag hoger lijken, maar het dekt risico’s en tijd. Veel marktpartijen, waaronder Multilease, delen rekenhulpen en actuele fiscale kaders die je eigen vergelijking ondersteunen.
Fiscale aandachtspunten die vaak vergeten worden
Bijtelling en cataloguswaarde
Rijd je ook privé, dan telt bijtelling mee in je netto kosten. Het percentage hangt af van het type auto en de fiscale regels per jaar. Een lagere energielabel of elektrisch kan schelen, maar de cataloguswaarde is bepalend voor de grondslag. Vergelijk daarom niet alleen bruto kosten, maar ook je netto effect op salaris en belasting.
Bpm en restwaarde
Bpm werkt door in de nieuwprijs en dus in afschrijving en leasetarief. Auto’s met een hogere bpm dalen soms sneller in waarde. Bij financial lease en koop is het verstandig conservatief te ramen. Een te optimistische restwaarde kan de TCO vertekenen.
Btw-correctie voor privégebruik
Ondernemers die btw aftrekken, krijgen te maken met de btw-correctie voor privégebruik. Dat is vaak een forfaitair percentage over de cataloguswaarde of gebaseerd op werkelijke kilometers. Neem die correctie mee in je TCO zodat je niet aan het einde van het jaar voor verrassingen staat.
Praktische stappen om je keuze te onderbouwen
Begin met je gebruiksprofiel. Hoeveel kilometers rij je per jaar, hoe zit het met snelweg versus stad, en hoeveel laadmogelijkheden heb je op eigen terrein of in de buurt. Neem daarna prijsvariabelen op die schommelen, zoals brandstof- of stroomprijzen en onderhoud bij hogere kilometerstanden. Zet twee of drie realistische scenario’s naast elkaar in een simpele spreadsheet.
Kijk vervolgens naar contractvoorwaarden. Looptijd, kilometrage, meerkilometerprijzen, eigen risico bij schade, bandenbeleid en vervangend vervoer maken in de praktijk meer verschil dan je denkt. Als je een lease auto zakelijk wilt afsluiten, let op tussentijdse beëindiging, afleverkosten, innamebeleid en dekkingsgraad van de verzekering. Leg deze punten naast je TCO zodat je appels met appels vergelijkt.
Veelgemaakte fouten en hoe je ze voorkomt
Alleen naar het maandbedrag kijken is de valkuil. Voeg verborgen kosten toe zoals winterbanden, laadpassen, parkeervergunningen en tijdverlies bij stilstand. Ook te optimistisch rekenen op restwaarde of op je eigen discipline rond onderhoud maakt het beeld mooier dan het is.
Tot slot loont het om een buffer in te bouwen. Neem 5 tot 10 procent onzekerheidsmarge in je berekening of laat een collega of boekhouder je aannames challengen. Een nuchtere TCO met scenario’s levert vaak meer op dan een uur onderhandelen over een paar euro korting per maand.
